Op 4 mei stond er een Rotterdammer op de Dam. En hoe. Alom oogstte de geboren Delfshavenaar (zie het plaatje bij de column) lof. Op een enkele criticaster na. Zo las ik de ingezonden brief in het AD van 7 mei van meneer Gerard Brekelmans: “Als je tijdens zo’n herdenking niet meer weet te zeggen dan dat je blij bent met het homo-monument, symbool voor dat je de geaardheid mag hebben die je hebt, dan heb je het niet over de oorlogsdoden maar dan bezing je je eigen bubbel.” Zo dan, dacht ik. Meneer Brekelmans heeft a. niet goed geluisterd en b. slaat 'ie de plank volkomen mis. Dat vraagt om een reactie. Bij dezen.

Bombardement

Onze spreker op de Dam begon bij zijn jeugd in het platgebombardeerde Rotterdam.

Het bombardement wordt op de dag dat deze column wordt gepubliceerd, vrijdag 14 mei, op verschillende manieren herdacht. In de toespraak op de Dam werd het militair strategische aspect van dit bombardement aangegeven: de Nazi’s zouden na Rotterdam ook Utrecht, Den Haag en Amsterdam platgooien. De Blitzkrieg verliep minder ‘blitz’ dan voorzien. Hoe goed, mooi en terecht om dit tijdens de Nationale Herdenking te benoemen. (Persoonlijke noot: zeker ten overstaan van ZM en HM, die in 2015 braken met de Koninklijke traditie om op 14 mei het RPhO-concert ‘Mahler 2’ bij te wonen.)

Razzia

In de toespraak werd ook stilgestaan bij de grote razzia van 11 november 1944. Die dag werden 52.000 mannen tussen de 17 en 40 jaar bijeengedreven en weggevoerd.

‘Serious business’: "Op hen die pogen te ontvluchten of weerstand te bieden, zal worden geschoten.” In de Duitse werkkampen vallen 500 doden. Zij die terugkeren zijn voor het leven getekend. Pas sinds een aantal jaren is er aandacht voor deze ongekende oorlogsmisdaad. In april 2020 is een stichting opgericht om tot een monument te komen. Hoe terecht, mooi en goed is het om ook dit tijdens de Nationale Herdenking te benoemen.

Zwijgen

Het antwoord op de vraag van dan nog Kyvon jr. aan Kyvon sr., hoe dat was, die verplichte werktijd in Duitsland, luidde steevast: “Dat wil je niet weten, jongen.”

Een vergelijkbare reactie geeft Esther Scheldwacht als moeder in het toneelstuk ‘Hoe mooi alles’ over Leo Vroman tijdens een familiediner. Als de kinderen haar vragen hoe het was in het Jappenkamp: “Dat was geen prettige tijd; wil er nog iemand soep?” Hoe herkenbaar voor duizenden kinderen uit de tweede  en derde generatie. Hoeveel nare, bittere en traumatische ervaringen zijn er niet naar binnen opgeslagen. Hoe mooi, goed en terecht om ook dit tijdens de Nationale Herdenking te benoemen.

Persoonlijk herdenken

In “Wil er nog iemand soep?” herken ik mijn moeder. Ik herdenk de oorlog op 15 augustus, op de Boompjes, bij het ‘Indische Straatsieraad’. Zo geeft iedereen een persoonlijke invulling aan zijn of haar moment en plek van Herdenking. Die optelsom vormt samen de collectieve herdenking. Ik vond het fantastisch van André van Duin te horen dat hij 30 jaar lang op 4 mei met partner Martin naar het Homomonument ging. Daarom, meneer Brekelmans: hoe goed, treffend én correct is het ook dit tijdens de Nationale Herdenking te benoemen. Niks ‘eigen bubbel’.

Nog 22 nachtjes slapen en dan weten we wie de opvolger van ‘onze’ Duncan Laurence is. Een van zijn voorgangers als winnares was de Italiaanse Gigliola Cinquetti. Dat was nog uit de tijd dat er een overzichtelijk aantal echt Europese landen meedeed. Met de artiest kwam ook een dirigent mee het podium op. Die was minstens zo belangrijk als de opnameregisseur nu. Het bellen langs de 12 hoofdsteden was ook toen al een fenomeen. In 1964 won de toen 16-jarige Gigliola: een pril, puur en ontwapenend meisje.

…per amarti

Geheel onschuldig zingt ze over haar jeugdige leeftijd. Ze is nog niet toe aan de liefde, het beminnen van haar vriendje. Die staat overigens op de b-kant van het plaatje: Sei un bravo ragazzo. Het ‘singletje’ sleep ik nog altijd achter me aan. Het was een van mijn eerste plaatjes. Om de een of andere reden vond ik dat van die ‘bravo ragazzo’ minstens zo leuk. Was het niet vanwege het gitaarloopje dan toch wel vanwege de Italiaanse jongen. Want zo ver ging mijn kennis van het Italiaans toen al wel.

#metoo reverse

Dat mijn voorkeur naar jongens uitging voelde ik al in mijn tienerjaren. Op mijn achttiende moest het dan maar gebeuren. Na een superspannende achtervolging op een zaterdagmiddag door de binnenstad ging ik met een jonge Indo-meneer mee. Binnen no-time had ik hem over zijn eigen bank heen getrokken. Ik denk dat hij wel een #metoo-slachtoffer was avant la lettre. Maar ik vond dat we wel lang genoeg om de hete brij heen hadden gedraaid op weg naar zijn huis.

Ganymedes

Hoe oud moet je zijn om aan de liefde toe te geven? En hoe kom je iemand tegen met wie je prettig die eerste stappen kunt zetten? In bars en clubs cirkelden de roofvogels over de jeugd. Al in de Griekse oudheid zette Zeus in de gedaante van een adelaar zijn klauwen in de fraaie Ganymedes. Nu gaat dat vaak ook digitaal, maar het principe is niet anders. Ooit hoorde ik van een man uit het Westland die zaterdagnacht om 2 uur de wekker zette om richting ‘Afterdark’ te gaan. “Als rijpe appelen; je gooit er nog een drankje in en…….”.

Apollo

Ooit was er voor de jongere gay of queer ‘Apollo’. Niet toegankelijk voor oudere adelaars. Daar was het misschien in de ogen van nu wat kneuterig, a-commercieel en gemoedelijk, maar je was er ‘onder elkaar’. Nu vervult The Hang-out 010 zo’n functie voor de jongere die nog aan het ‘scrollen’ is. Maar een speciale vrijdagavond in de maand in Ferry voor jongeren die zoeken naar hun ‘amore romantico, ma ora no’: hoe mooi zou dat zijn!

Potten & Poten

“Wat zit je nou te klappen, homo?” klonk het achter me op de Tonny van Ede-tribune in het Spartastadion. Zelfs na ruim 50 jaar ‘Out Going Gay life’ gaat dat door merg en been.

Gert-Jan Verboom (1978) en Chantal van der Putten (1984) komen allebei uit Rotterdam en werken in hun vrije tijd beiden als redacteur voor GayRotterdam. Gert-Jan werkt verder voor Dona Daria en Chantal is voorzitter van Student Pride NL. Dona Daria, Student Pride NL en GayRotterdam hebben voor de campagne De Schaduwzijde van Coming Out Day de handen ineen geslagen. In dit interview vertellen ze over deze schaduwzijde met betrekking tot studie en werk.

Het stuk ‘Four Drags and a Funeral’ wordt sinds 2016 opgevoerd en heeft sindsdien gezorgd voor uitverkochte zalen en lovende recensies. Na een landelijk tournee en tientallen uitverkochte voorstellingen in 2017 en 2018 besloot het team om te stoppen met het opvoeren van de voorstelling. Echter, naar aanleiding van grote vraag van zowel theatermakers als het publiek is medio 2019 besloten om ‘Four Drags and a Funeral’ in 2020 toch weer onder de mensen te brengen - en terecht.

Op Goede Vrijdag om 10:30 heb ik het plezier gehad om met Hans Goes te mogen videobellen over ‘Four Drags and a Funeral’ (vanwege de coronamaatregelen hebben we helaas niet in persoon kunnen afspreken). Hans Goes is een vrolijke, intelligente man met een uitstekend gevoel voor humor. Hij vertolkt dan ook de rol van drag queen Lucinda St. John. Daarnaast heeft zijn productiehuis ‘De Verbinding’ het stuk geproduceerd.

Ik heb enorm genoten van het gesprek met Hans. Lees hieronder verder en je zult begrijpen waarom.

Het stuk

De titel doet weliswaar denken aan ‘Four Weddings and a Funeral’, maar dit toneelstuk zou niet meer kunnen verschillen van de film. Het stuk – geschreven door Jos Ahlers – zou volgens de oorspronkelijke planning in mei theater ‘t Kapelletje in Rotterdam aandoen.

Helaas zijn de geplande voorstellingen vooruit geschoven door de coronamaatregelen. Maar gelukkig hoeven we niet al te lang te wachten. ‘Four Drags and a Funeral’ wordt namelijk op 15 oktober in Rotterdam in ‘t Kapelletje opgevoerd. Om ervoor te zorgen dat jullie toch al een beetje kunnen genieten van dit eigenzinnige stuk, hierbij een lekker voorproefje! 

Inleiding

Hans vertelt mij enthousiast het unieke verhaal van dit stuk. Een groep van 5 drag queens – 3 van in de 50 en 2 jonge broekies van in de 20 – staat centraal. Zij organiseren geregeld theatrale bingo-avonden in verschillende cafés in Rotterdam. Op een bepaald moment overlijdt een van de groepsleden, namelijk Walter. Hij wordt begraven in zijn streng gelovige geboortedorp in Zeeland – Biggekerke – van waaruit hij jaren geleden naar Amsterdam verhuisde.

Zijn vier vrienden zijn niet uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de uitvaart, maar ze besluiten om naar Biggekerke te rijden om een belofte na te komen. De vijf drag queens hadden namelijk met elkaar afgesproken dat ze ervoor zouden zorgen dat ze bij overlijden niet als man de kist ingingen maar in drag. Walter ligt nu in de kerk echter opgebaard als man. De vier nemen dan ook een road trip naar Biggekerke om te zorgen dat Walter het graf alsnog ingaat als vrouw. Hun eerste taak bij aankomst: inbreken in de kerk.

Ik heb geboeid naar Hans geluisterd en toen zei hij: “En dan begint het stuk.” Komt er nog meer dan? Ja ja, dit was slechts de inleiding.

Four Drags and a Funeral

Op een gegeven moment tijdens de inbraak komt namelijk de moeder van Walter midden in de nacht de kerk inlopen, terwijl de vier drag queens Walters laatste wens naleven. Op dat moment ontspint het drama zich en komt het publiek er langzamerhand achter waarom moederlief in de kerk is en waarom haar zoon het huis uit was gegaan. Wat er volgt is anderhalf uur van intense, hilarische, ontroerende en aangrijpende interacties tussen de moeder van Walter en de vier drag queens en tussen de drag queens onderling (generatie- en cultuurbotsingen).

Daarnaast wordt er in ‘Four Drags and a Funeral’ uitgebreid aandacht besteed aan de vraag of familie nou op basis van bloed en geboorte wordt bepaald of dat je jouw familie kunt kiezen. Dan behoren vrienden tot jouw zelfgekozen familie. Ook komen de strijd om jezelf te zijn en de rol die religie in dit specifieke geval hierbij speelt, uiteraard ter sprake waardoor de queens Walter ook beter begrijpen.

Het gaat weliswaar af en toe hard tegen hard, maar door de discussies die op het toneel worden gevoerd komen de personages dichter bij elkaar. Zo wordt er een balans bereikt waarbij ruimte is voor ieders identiteit.

Ontspanning tussendoor

Soms gaat het er zo heftig aan toe, dat de drag queens het begrijpelijk even niet trekken en een ontspanmoment nodig hebben. Op deze momenten gaan de lichten aan in de zaal en wordt het publiek onderdeel van de voorstelling. Er wordt namelijk een potje gebingood! Het publiek heeft bij entrée een bingokaart en pen gekregen om mee te kunnen doen. Bovendien zijn er echte prijzen te winnen.

Hans vertelt mij hoe fantastisch het is om te zien dat het publiek het bingospel serieus neemt en actief meespeelt. Het stuk bevat in totaal 5 bingo momenten die tevens dienen als moment om meer te weten te komen over het karakter van iedere drag queen. Tijdens elke ronde krijg je namelijk ieders individuele verhaal te horen.

Maar deze bijzondere drag queens begrijpen ook dat wij – de thuisblijvers en zelfisolators – juist op korte termijn ontspanning nodig hebben. Daarom kun je a.s. zaterdagavond 25 april online live bingo-en onder begeleiding van twee van de dames zelf!

Na afloop

Weliswaar komen er heftige thema’s en situaties aan bod in ‘Four Drags and a Funeral’, maar het stuk is bij uitstek een feel-good voorstelling met zang, dans en playbacken. Als publiek wordt je binnen een paar seconden van de ene emotie naar de andere geslingerd, en van het ene uiterste naar het andere. Van schaterlachen naar gesnik.

Het stuk is zonder meer ontroerend te noemen. Een deel van het publiek heeft begrijpelijkerwijs dan ook behoefte om na afloop even te blijven zitten om bij te komen van de emotionele achtbaan. Sommigen komen ook nog even naar de spelers toe om te vertellen dat ze zich herkennen in de thema’s en personages. Hans vertelt mij dat ze tijdens het touren erachter zijn gekomen dat met name transgenders in het publiek zichzelf herkennen in het verhaal. Dat neemt overigens niet weg dat ‘Four Drags and a Funeral’ universele thema’s bestrijkt die het overgrote heteroseksuele publiek dan ook aanspreken.

Je weet nu iets meer over het verhaal achter dit schitterend stuk, maar we mogen de 4 larger-than-life drag queens natuurlijk niet vergeten voor te stellen.

De Drag Queens

Je zult begrijpen dat we niet uitgepraat kunnen raken over de fantastische drag queens. Maar om niet teveel weg te geven houden we het bij een korte introductie van de vier die centraal staan in ‘Four Drags and a Funeral’.

De drag queens heten gezamenlijk ‘The Beaver Sisters’ en bestaan uit de volgende personages.

Lucinda St. John is vrij truttig. Haar outfit en accessoires zijn allen rood/wit gestippeld: haar jurk, schoenen, handtas en pruikentas. Verder draagt ze een Marilyn Monroe pruik en is vrij ouderwets te noemen. Haar primaire reden om drag queen te worden was om in haar levensonderhoud te voorzien.

Dan hebben we Annie M.G. Schmudt die vieze kinderboeken schrijft. Ja, echt.

Multipe Joyce is een van de jongere drag queens. Ze is slimmer dan je denkt en is echt een jonge spring-in-‘t-veld.

Tot slot is er Poca Handtas. Een jonge, grote gast met een baard, borsthaar en in volle glorie te bewonderen in een strak jurkje.

Wat mij tijdens het gesprek met Hans vooral bezig hield was hoe je nou in hemelsnaam zo’n origineel verhaal op deze pakkende wijze kunt neerzetten. Gelukkig kon Hans mijn nieuwsgierigheid bevredigen door mij iets te vertellen over de ontstaansgeschiedenis van ‘Four Drags and a Funeral’.

De geboorte van Four Drags and a Funeral

Een aantal jaren geleden wilde een groep Amsterdamse drag queens een musical over hun leven maken. Op een gegeven moment is Jos Ahlers – toneelschrijver en echtgenoot van Hans – terecht gekomen bij het stuk. Hij heeft toen het concept met de Amsterdamse groep besproken. Op een  gegeven moment hebben de Amsterdamse drag queens zich gerealiseerd dat toneel toch wel iets anders is dan karaoke of een theatrale act. Ze hebben toen besloten om niet verder te gaan met het stuk.

Uiteraard vonden Hans en Jos het heel jammer dat het project niet doorging. Daarom hebben ze toen besloten om het zelf te bewerken en zijn ze op zoek gegaan naar acteurs voor hun stuk. Ze hebben er bewust geen musical van gemaakt, maar een feel-good dramedy. Bovendien is de bezetting minimaal. Het stuk telt slechts 5 spelers: 4 mannen en 1 vrouw die de moeder van Walter speelt.

Wij zijn in ieder geval heel blij dat Hans en Jos toch verder zijn gegaan met het project. En niet zo’n klein beetje ook.

Over Hans

Hans speelt al ongeveer 20 jaar toneel – oorspronkelijk als hobby. Nu is hij al sinds 5 jaar professioneel producent bij productiehuis ‘De Verbinding’. Hans vertelde mij dat hij ontzettend geniet van de reacties van het publiek bij het zien van de voorstelling: “De reacties zijn heel mooi. We snijden op een vrolijke manier een serieus onderwerp aan. Het leven is ingewikkeld en ik vind het mooi dat mensen blij worden van het stuk, ervan genieten en erdoor worden geraakt. Daar ben ik echt trots op. Daarnaast is het stuk voor iedereen, niet alleen voor mensen uit de LHBTI+-community. En natuurlijk  is het geweldig om te voelen dat het publiek van de verschillende personages gaat houden, zelfs van de moeder!”

Wij kunnen in ieder geval niet wachten totdat we in het theater volop van ‘Four Drags and a Funeral’ kunnen genieten. Na de periode zelfisolatie en onzekerheid die we met zijn allen ondergaan, is dit stuk precies wat we nodig hebben.

Zet 15 oktober dus in je agenda en reservereer alvast je kaartjes. Uit ervaring weten we dat de voorstelling binnen no time is uitverkocht dus wees er snel bij! Ik heb in ieder geval al gereserveerd.

Heb je al plannen voor a.s. zaterdagavond 25 april? Nu wel!

Zaterdag om 20.00 kun je namelijk live bingo-en onder begeleiding van Miss Multiple Joyce en Lucinda St. John uit het gerenommeerde, hilarische en hartverwarmende stuk ‘Four Drags and a Funeral’.

Deze voorstelling zorgt al sinds 2016 voor lovende recensies en uitverkochte zalen. De landelijke tour die in mei zou aanvangen is helaas vooruit geschoven naar oktober, maar wees niet getreurd! Je kunt namelijk nu al vanuit je luie stoel meedoen met de bingorondes die overigens ook onderdeel uitmaken van de theatervoorstelling zelf.

Kunst en cultuur zijn vitaal voor de hele maatschappij maar met name voor de LHBTI+ community. Deze sector geeft ons namelijk niet alleen een platform maar draagt bij aan acceptatie, begrip en steun. ‘Four Drags and a Funeral’ is hier bij uitstek een voorbeeld van. Vanwege de coronamaatregelen heeft deze sector het op dit moment zwaar te verduren. Alle steun is dan ook zeker welkom.

Doe dan ook lekker mee a.s. zaterdagavond en geniet van een flinke (over)dosis ontspanning en humor terwijl je ook nog eens maatschappelijk verantwoord bezig bent!

De eerste Gay Film night van 2020 komt er weer aan. En op zondag 9 februari is het Oscar Sunday bij LantarenVenster!

Hangen, klimmen en push-ups